Paslanmaz Çelik Neden Paslanır?
Paslanmaz çelik temel olarak bir demir-karbon alaşımıdır. Alaşıma paslanmaz çelikler için öenmli alaşım elementi olan Krom elementinin katılmasıyla malzemeye paslanmazlık özelliği kazandırılır. Krom elementi bunun malzemenin yüzeyinde oksijen ile birleşerek kromoksit tabakası oluşturur ve bu tabaka malzemeyi dış etkilerden korurarak paslanmasını engeller. Burada doğru bilinen yanlışlardan biri paslanmaz çelik malzemenin hiç paslanmıyor olması. Paslanmaz çelikler de paslanabilir. Dikkat edilmesi gereken husus bir malzemenin korozyon direncinin ve kullanılacak ortamdaki korozif koşullarınının iyi tespit edilebilmesidir. Bu noktada seçilecek malzeme cinsi çok önem taşımaktadır.
Peki bir paslanmaz çelik neden paslanır?
Yukarıdaki açıklamada da görüldüğü üzere bir malzeme alaşımı içerisinde yer alan elementlerin dışardaki etkenlere karşı koyabilecek düzeyde kuvvetli olmaması. Örnek verecek olursak Mo elementinin deniz suyuna karşı dayanıklılığı bilinmektedir. Mo içermeyen 304 kalite paslanmaz çelik bir malzeme deniz suyunda kullanılırsa Mo içeren 316 kalite malzemeye göre daha çabuk aşındığı gözlemlenir.l.çç Bu yüzden malzeme seçimi önemlidir.
Paslanmaz çelik neden paslanır? sorusunun cevaplarından biri de üretimde yaşanan komplikasyonlardır. En yaygın olanı ise üretilen bir paslanmaz çelik malzemenin iç yapısının homojen olmaması. Bir diğer etken ısıl işlem prosesin doğru bir biçimde yapılmaması. Isıl işlem yapılmış bir malzeme yüzeyinde koruyucu tabakanın bozularak paslanmaya neden olması.
Gözden kaçırılmaması gereken bir diğer husus bir paslanmaz çelik malzemenin işlendiği ortamdır. Eğer ortamda yabancı bir metal bulunması durumunda paslanmaz çelik bu metal ile birleşerek metal transferini gerçekleştirir. Bu da yabancı pas dediğimiz durumu meydana getirir. Bu sebeple paslanmaz çelik malzeme işlenirken kullanılan takım tezgahı uçları veya kesim yapılırken kullanılan testerenin de paslanmaz malzemeden yapılmış olması gerekmektedir.
Paslanmaz çelik malzemeler üretimden çıkarken yüzeyindeki kalıntılardan ve yabancı maddlerden temizlenmesi için asitleme işlemine tabi tutulur. Düzgün hazırlanan nitrik asit ve sülfürük asit karışımıyla yapılan bu proses sonucu malzeme yüzeyinde pasive edilmiş bir tabaka oluşturur. Malzemenin bu durumda çok iyi asit kalıntılarından da temizlenmiş olması gerekir yoksa düzgün temizleme yapılmayan bir malzemede kalan asit kalıntıları direk korozyona neden olabilir.
Burada paslanmaz çelik bir malzemeye doğrudan etki eden ve paslanmasına neden olabilecek kriterleri sıraladık. Bu doğrultuda hem üretim sırasında hem de sonradan yapılan işlemler sırasında dikkat edilmesi gerekmektedir.